نهضت امام خمینی زمینه ساز ظهور دولت حضرت مهدی (عج )

نهضت امام خمینی زمینه ساز ظهور دولت حضرت مهدی (عج )

بخش نخست
چکیده : « این نهضت مقدس برای انقلاب بزرگ مهدی موعود است » . این سخن علاوه بر داشتن تصریح به این موضوع از آخرین سخنان امام قبل از رحلت ایشان است ; از این جهت این سخن از پختگی کامل برای بیان نقش نهضت امام و مسیر حرکت آینده برخوردار است ....
آنچه نزد همه فرقه های اسلامی قطعی و مسلم است اینکه احادیث شریف زیادی از سید رسولان حضرت محمد(ص ) روایت شده که تصریح می کند مهدی موعود از اهل بیت پیامبر(ص ) به طور حتم و قطع در آخر زمان ظهور خواهد کرد تا زمین را پر از عدل و داد کند بعد از آنکه با جور و ستم پر شده باشد . (1 ) حتی افراد زیادی از دانشمندان اهل سنت از مذاهب گوناگون آن به متواتر بودن این احادیث تصریح کرده اند و بعضی از آنها در اثبات تواتر این اخبار بررسی های علمی نموده و کتابهایی نیز تالیف کرده اند : (2 ) از این رو دانشمندان مذاهب چهارگانه اهل سنت فتوا داده اند که کسی که ظهور حضرت مهدی موعود را انکار کند باید کشته شود یا اینکه به شدت تادیب شود تا از رای خود برگردد ... (3 )
از نظر شیعیان اهل بیت متواتر بودن این اخبار امری قطعی و اعتقاد به حتمی بودن ظهور مهدی موعود از ضروریات مذهب است که نمیتوان آنها را انکار کرد و جزئی از اصول دین است که اعتقاد به آنها از روی دلیل و یقین واجب است زیرا بنابر عقیده مذهب اهل بیت امامت از اصول دین است و اعتقاد به مهدی موعود به جهت اینکه از جانشینان و اوصیای رسول خدا است از ضروریات اعتقاد به امامت میباشد که دلایل زیادی از آیات قرآن و احادیث صحیح نبوی و همچنین براهین عقلی بر آن اقامه کرده اند. (4 )
همگانی بودن عقیده به وجود نجاتبخش جهان
از بارزترین اعتقادات مشترک ادیان مختلف آسمانی ظهور مصلح موعود در آخر زمان است که همه ادیان به ظهور او بشارت داده اند گرچه در تعریف و تعیین هویت او اختلاف دارند. همچنین بررسی متون ادیان آسمانی درباره مصلح موعود ثابت می کند که او همان مهدی و همان فردی است که اهل بیت پیامبر(ص ) به آن عقیده دارند (5 ) حتی اعتقاد به حتمی بودن ظهور موعود نجاتبخش جهان در مکاتیب مادی نیز وجود دارد; پس عقیده به ظهور چنین موعودی بیش از هر عقیده دیگری افکار عمومی بشر را به سوی خود جلب کرده است . (6 )
روایات حرکت زمینه سازان در مدارک مشترک
با مراجعه به روایاتی که درباره مهدی موعود نقل شده است در می یابیم که یکی از نقاط روشن اشتراک بین اخباری که اهل سنت و اهل بیت نقل کرده اند وجود یک حرکت انقلابی زمینه ساز برای ظهور مهدی موعود میباشد حرکتی که از ایران به راه خواهد افتاد. چنین اتفاق نظری بی آنکه مخالفی داشته باشد خود دلیل روشنی است بر صحت اخبار و دست کم صحت مضمون مشترک بین آنها.
در اینجا نمونه هایی از این احادیث شریفه را از مدارکی که در نزد شیعه و سنی معتبرند نقل می کنیم :
1 ـ ابن ماجه ترمذی و بیهقی در کتاب سنن خود طبرانی در معجم وسیط قرطبی در تذکره خود ابن کثیر در فتن خود هیثمی در مجمع الزوائد سیوطی در حاوی ابنحجر در قول المختصر و در الصواعق المحرقه متقی هندی در کنزالعمال و در البرهان فی علامات مهدی آخرالزمان . و... از رسول خدا(ص ) روایت کرده اند که فرمود : « مردمی از مشرق خروج میکنند و زمینه حکومت مهدی را فراهم می آورند. » با توجه به لحن اخبار و متون قدیم چنین اثبات میشود که مشرق به ایران امروزی گفته میشود. همچنین در روایات دیگر تصریح شده است که چنین مردمی اهل خراسان یا قم یا طالقان میباشد. و همه اینها به ایران امروزی اشاره دارد البته با ذکر نام مهمترین مناطق آباد و شهرهای متمدن ایران آن روز . (7 )
2 ـ ابو داود و نسائی کتاب سنن خود و ابنالمنادی در ملاحم قرطبی در تذکره خود ابن کثیر در فتن خود و حمیدی در الجمع بین الصحیحین و بسیاری دیگر با سند صحیح از امام علی (ع ) از رسول خدا(ص ) نقل کرده اند که فرمود : « مردی از ماورا النهر قیام میکند که به او حارث ابن حراث میگویند و در پیشاپیش او مردی است که به او منصور گفته میشود و زمینه را برای آل محمد فراهم میسازد همان طور که قریش زمینه را برای رسول خدا(ص ) فراهم نمود و یاری او بر هر مومنی واجب است (یا فرمود : اجابت و پاسخ مثبتبه او بر هر مومنی واجب است ) . (8 ) نامهایی که در روایت فوق به آن اشاره شده است رمزی میباشد همانطور که در بسیاری از اخبار ملاحم نیز چنین است و مراد از آن یا فرد خبیر است یا کسی که عمل مفید دارد یعنی کارش به نتیجه میرسد.
3 ـ خطیب بغدادی و دیلمی از ابن عباس و ابوهریره روایت کرده اند که هنگامی که پرچمهای سیاه به اهتزاز درآمدند به قوم فارس احترام کنید; زیرا دولت شما با آنها است (9 ) . در اینجا تعبیر « دولتکم » به دولت مهدوی اسلامی اشاره دارد .
4 ـ ابن حماد ابن ابی شیبه ابن ماجه عقیلی و هیثم ابن کلیب در مسند صحابه ابن المنادی و حاکم در مستدرک خود دانی در سنن خود ابن حبان و ابو نعیم و ابن طلحه الکنجی شافعی و مقدسی و ابنقیم در المنارالمنیف ذهبی در میزان الاعتدلال ابن کثیر در فتن سیوطی در الحاوی و خصائص و جمع الجوامع والدرالمنثور ابن حجر در صواعق و متقی هندی در البرهان و کنزالعمال و شوکانی در التوضیح و... از ابن مسعود روایت کرده اند که به حضور رسول خدا(ص ) رسیدیم آن حضرت در حالی به نزد ما تشریف فرما شدند. که آثار خوشحالی در چهره اش نمایان بود به طوری که هر سوالی میکردیم جواب میداد و حتی اگر سوال نمی کردیم خود ایشان شروع به صحبت می کردند تا اینکه گروهی از جوانان بنی هاشم که حسن و حسین (ع ) نیز در میان آنها بودند از آنجا گذشتند رسول خدا(ص ) با دیدن آنها حسن و حسین را به آغوش کشید و چشمانش پر از اشک شد; گفتیم : ای رسول خدا(ص ) چه چیزی باعث ناراحتی شما شد که ما را نیز ناراحت نمود. فرمود : ما اهل بیتی هستیم که خداوند برای ما آخرت را بر دنیا برگزید و بعد از من اهل بیت من با سرگردانی و آوارگی روبه رو خواهند شد تا آنکه گروهی با پرچمهای سیاه از مشرق قیام می کنند و حق را طلب می کنند ولی به آنها داده نمی شود سپس بار دیگر حق را طلب می کنند و در راه آن نبرد می کنند و پیروز میشوند; پس هر کدام از شما و یا نسل آینده شما آنها را درک کرد باید به امام اهل بیت من بپیوندد حتی اگر با سینه خیز رفتن روی برف باشد; زیرا آنها پرچمهای هدایت را به دست مردی از اهل بیت می دهند ... که او زمین را با عدل و داد پر می کند همان گونه که با جور و ظلم پر شده است (10 ) . این روایت اشاره دارد به اینکه به حرکت درآمدن پرچمها قبل از ظهور حضرت مهدی می باشد و پرچم ها با نام او به حرکت درمی آیند و مردم را به سوی او فرا می خوانند. البته در تعدادی از احادیثی که حافظان اهل سنت آنها را از حضرت علی (ع ) و از برخی از امامان دیگر روایت کرده اند مضمون این اخبار نقل شده است همچنین از پیروان و شیعیان آنها نیز مضمون این اخبار نقل شده که در ذیل نمونه هایی از آن را ذکر میکنیم .
5 ـ نعمانی در کتاب الغیبه به سند خود از امام باقر(ع ) روایت کرده است که فرمود : گویا گروهی را می بینم که از مشرق قیام کرده اند و حق را طلب می کنند که به آنها داده نمی شود و دوباره طلب می کنند باز هم به آنها داده نمی شود وقتی وضع را چنین دیدند اسلحه به دست گرفته و نبرد می کنند و دشمنانشان به خواسته های آنها تن می دهند ولی آنها قبول نمی کنند تا اینکه خودشان به حکومت برسند و دولت تشکیل دهند و آن حکومت را به کسی مگر به صاحب شما (یعنی امام زمان « عج » ) واگذار نمی کنند و کشته های آنها شهیدند. بدانید که اگر من آن زمان را درک می کردم خود را در خدمت و اختیار رهبر آنها قرار می دادم . (11 )
6 ـ از امام صادق (ع ) روایت شده است که فرمود : به زودی کوفه از مومنان خالی می شود و همانطور که مار در لانه خود به دور خود می پیچد و نهان می شود و قدرت تحرک ندارد علم و دانش نیز در گوشه ای پنهان و محدود می شود. (یعنی در کوفه علم و دانش منتشر نمی شود و اگر هم وجود داشته باشد در گوشه ای بی اثر مخفی میشود). پس از آن علم در شهر دیگری که به آن قم گفته می شود ظاهر می شود و معدن فضل و علم می گردد به طوری که در روی زمین کسی که مستضعف در دین باشد و یا دین را نفهمد باقی نمی ماند; حتی زنهایی که در حجله ها و پشت پرده ها هستند; و این زمان ظهور قائم ما خواهد بود و خدا قم و اهل آن را جانشینان حضرت حجت قرار می دهد و اگر چنین نباشد زمین اهل خود را فرومی برد و در زمین حجتی باقی نمی ماند و علم از آنجا به سایر کشورها و شهرها در شرق و غرب سرازیر می شود و حجت خدا بر مردم کامل می شود به طوری که کسی در زمین نمی ماند که دین و علم به او نرسیده باشد پس از آن حضرت قائم (عج ) ظهور می کند و سبب انتقام خدا و عذاب او بر چنین بندگان می شود; زیرا خدا از بندگان انتقام نمی کشد مگر بعد از آنکه آنها حجت خدا را انکار کنند . (12 )
مسلما انتقام از ستمگران نیز گرفته خواهد شد; زیرا حجت بر آنها تمام شده آنها حجت خدا را انکار کرده اند و برای غیر ستمگران ظهور حضرت مهدی (عج ) رحمت است .
7 ـ از امام کاظم (ع ) روایت شده است که فرمود : مردی از اهل قم مردم را به سوی حق فرا می خواند و همراهان او مانند آهن و پولاد آبدیده هستند که تند بادها آنها را نمی لرزاند و از جنگ خسته نمی شوند و نمی ترسند و به خدا توکل می کنند و عاقبت از آن تقواپیشگان است . (13 )
8 ـ ابن حماد و ... از حافظان اهل سنت از امام علی (ع ) روایت کرده اند که فرمود : پرچمهای سیاه ظاهر میشوند (یعنی مردمی با پرچمهای سیاه قیام می کنند) و لشکریان سفیانی شکست خورده و فرار می کنند در آن هنگام مردم جهان مهدی را آرزو و طلب میکنند . (14 )
9 ـ سید ابن طاوس در اقبال از ملاحم بطائنی در حدیثی از امام صادق (ع ) روایت کرده که فرمود : مادامی که برای فرزندان فلانی حکومت و سلطنت است امت محمد(ص ) هرگز روی آسایش نخواهد دید مگر اینکه حکومت آنها منقرض گردد. وقتی حکومت آنها منقرض شد خداوند برای فرج و آسایش امت محمد(ص ) فرج مردی از ما را می رساند که مردم را به تقوا راهنمایی می کند و به هدایت رفتار می کند و در حکومت خود رشوه نمی گیرد; به خدا قسم من او را به نام و نام پدرش می شناسم ; پس از آن مردی که نیرومند و قوی است و کمر باریک و دارای خال در پیشانی و گونه ها است برای برپایی عدالت قیام میکند و او نگهبان هر چیزی است که پیش او به ودیعه گذاشته شده است و زمین را با عدالت پر می کند همان طور که ستمگران و گناهکاران آن را با جور و ستم پر کرده بودند . (15 )
زمینه سازان ظهور حضرت مهدی (عج ) و نهضت امام خمینی (ره ) و احادیث مربوط به آن
روایاتی که بر وقوع یک حرکت زمینه ساز برای انقلاب بزرگ مهدی دلالت دارند صفاتی را ذکر می کنند که این صفات به روشنی بر نهضت امام خمینی تطبیق می کند.
1 ـ به راه افتادن این قیام از ایران
این حرکت از ایران (مشرق زمین ) آغاز میشود. ایران سرزمینی است که در آن برف می بارد در حالی که باریدن برف در جزیره العرب متداول نیست . انقلاب اسلامی ایران نیز در ماه بهمن به پیروزی رسید. بهمن در زبان فارسی به معنای توده انبوه برفی است که در کوهها جمع میشود و به سوی درهها و دشتها سقوط می کند; همچنین به ذرات ریز برف که در هوا معلقند و گاهی باعث به وجود آمدن کولاک میشود بهمن میگویند . (16 ) از آن سبب این ماه را بهمن نامیده اند که موسم ریزش برف در ایران است ; جمله « فاتوها و لوحبوا علی الثلج ; به آن نهضت بپیوندید حتی اگر با سینه خیز رفتن روی برف باشد » در این روایات دلیل روشنی است بر اینکه شروع این حرکت از ایران می باشد; افزون بر احادیث شریفی که بر شروع این حرکت از ایران دلالت دارد پیروزی انقلاب اسلامی در دهه دوم ماه بهمن که فصل ریزش برف سنگین در ایران است و به کار بردن این جمله « حبوا علی الثلج » به همراه کلمه مشرق در روایات به روشنی به مکان شروع این حرکت اشاره دارد.
2 ـ نسب رهبران حرکت
همان گونه که از نص احادیث شریف های که نمونه هایی از آن ذکر شد و روایاتی که از کتب اهل سنت نقل شده است (خصوصا روایت های سوم و هفتم ) روشن میشود که قیام کنندگان این حرکت گروهی از شیعیان اهل بیت هستند و رهبر این حرکت (که زمینه را برای آل محمد فراهم می کند) مردی ازاهل بیت است (چنانکه در حدیث دوازدهم آمده بود). این صفت به خوبی با نهضت امام خمینی (ره ) که از جهت راه و روش و نسب به اهل بیت نسبت دارد تطبیق میکند.
3 ـ مشخصات رهبر حرکت
با توجه به آنچه گفته شد رهبر این حرکت مردی از قم است که مردم را به سوی حق فرا می خواند به تقوا راهنمایی می کند رفتار هدایت شده دارد و در حکومت خود رشوه نمی گیرد و این مشخصات به روشنی با امام خمینی (ره ) قابل تطبیق است .
4 ـ سیمای زمینه سازان حرکت
با توجه به مجموعه احادیث شریفی که در این باره ذکر شد برپا کنندگان این نهضت در طلب حق و پیش مرگ شدن برای برقراری و پایداری آن اصرار بسیار دارند و به جهت توکل کامل به خدای تبارک و تعالی و داشتن تقوا شایسته مقامی شده اند که آینده و عاقبت برای آنان است ; بنابراین به پیروزی نهایی می رسند. همان طور که دیدیم یکی از آشکارترین مواردی که نهضت امام خمینی را از سایر نهضت ها جدا می کند همان زنده کردن روح عرفانی جهاد در جامعه بود که در مسیر انقلاب هزاران بار خود را به نمایش گذاشت از جمله چهره فداکارانه و شهادت طلبانه ای که یاران امام با الهام از حادثه کربلا در حوادث گوناگون انقلاب چه قبل از پیروزی انقلاب و چه بعد از آن به ویژه در طی هشت سال دفاع مقدس آن را ترسیم کردند.
بنابراین مشخصات رهبر و یاران و حامیان این حرکت بر امام خمینی و یاران او انطباق پذیر است .
اما آنچه که درباره ویژگیهای مرد خراسانی که با پرچم سیاه قیام میکند... وارد شده به رهبران این نهضت بعد از رهبر بزرگ آن که مرد قمی است و به حرکتهای آنها که در مراحل بعدی این انقلاب انجام می دهند مربوط می شود و تکرار جمله طلب حق (یطلبون الحق ) در احادیث شریفی که از روند و گسترش این حرکت زمینه ساز خبر می دهند به آن اشاره دارد و روشن است حرکتی که می خواهد زمینه را برای انقلاب بزرگ جهانی مثل انقلاب مهدوی فراهم کند نیاز به فرصتی دارد تا با این هدف بسیار بزرگ متناسب باشد; بنابراین هنگامی که ما می گوییم نهضت امام خمینی زمینه ساز انقلاب بزرگ مهدوی است مقصود این است که این نهضت در ادامه و در مراحل گوناگون خود و با تلاش رهبران و حامیان خود (یعنی کسانی که شاهد شروع این نهضت به دست امام خمینی (ره ) بوده اند) و یا نسل های آینده و رهبران آنها زمینه ظهور امام مهدی (عج ) را فراهم خواهند کرد.
پی نوشتها :
1 ـ رجوع کنید به مجلد اول و دوم کتاب « معجم احادیث الامام المهدی (عج ) » در این کتاب احادیث زیادی نقل شده که در کتابهای معتبر فرق اسلامی آمده است .
2 ـ مانند کتاب « التوضیح فی تواتر ماجا فی المنتظر و الرجال المسیح » تالیف شوکانی .
3 ـ متقی هندی مولف کتاب کنزالمعمال در کتاب « البرهان علی علامات مهدی آخرالزمان » فتواهای چهار نفر از علما اسلامی معاصر خود را که عبارتند از ابن حجر الهیثمی شافعی و احمدابی اسروربن الصبا الحنفی و شیخ محمد خطابی المالکی و الشیخ یحیی بن محمد حنبلی نقل کرده است که این علما به سبب کثرت روایات در فتواهای خود تصریح کرده اند که زدن و ادب نمودن و اهانت به منکر آن حضرت واجب است به مذهب حق برگردد و گرنه خونش هدر است .
البرهان علی علامات مهدی آخر الزمان : ص 187 ـ .183
4 ـ رجوع شود به کتابهای الغدیر تالیف علامه امینی و احقاق الحق و ملحقات آن تالیف سید مرعشی نجفی و غیره ...
5 ـ رجوع شود به کتاب بشارات عهدین که به فارسی چاپ شده است تالیف شیخ محمد الصادقی و مقالات عرفان محمود در شماره 19 مجله الفکر الاسلامی .
6 ـ رجوع شود به کتاب مهدی منتظر فی الفکر الاسلامی انتشارات مرکز الرساله : 8 و همچنین مقدمه کتاب بحثحول المهدی تالیف آیت الله شهید سید محمد باقر صدر.
7 ـ رجوع شود به تفصیلات مصادر کتاب معجم احادیث امام مهدی جلد 1 ص 387 .
8 ـ معجم احادیث امام مهدی جلد 1 ص 394 به بعد .
9 ـ همان منبع ص .393
10 ـ همان منبع ص 381 ـ 386 .
11 ـ کتاب الغیب للنعمانی باب 14 حدیث 5 ص 273 .
12 ـ بحارالانوار ج 60 ص 213 سفینه البحار ج 2 ص .455 منتخب الاثر ص .443
13 ـ سفینه البحار ص .446
14 ـ معجم احادیث الامام المهدی ج 3 ص .77
15 ـ اقبال الاعمال ص 599 ـ 600 و اثبات المهداه ج 3 ص 581 ـ .582
16 ـ فرهنگ عمید ج .2
پژوهشگر : عرفان محمود
ترجمه : رحمت الله خالقی
براساس روایات نهضت و حرکتی قبل از ظهور مهدی موعود(عج ) به وقوع می پیوندد که رهبر این حرکت مردی از قم است که مردم را به سوی حق فرا می خواند به تقوا راهنمایی می کند رفتار هدایت شده دارد و در حکومت خود رشوه نمی گیرد و این مشخصات به روشنی با امام خمینی (ره ) قابل تطبیق است
از امام موسی کاظم (ع ) روایت شده است که فرمود : مردی از اهل قم مردم را به سوی حق فرا می خواند و همراهان او مانند آهن و فولاد آبدیده هستند که تندبادها آنها را نمی لرزاند و از جنگ خسته نمی شوند و نمی ترسند و به خدا توکل می کنند و عاقبت از آن تقواپیشگان است