تنگه واشی(ساواشی) یکی از مناطق زیبا و طبیعی اطراف مازندران است که معمولا بیشتر خانواده‌های تهرانی حتی اگر گردشگر حرفه‌ای هم نباشند این منطقه را می‌شناسند و هر از گاهی با خانواده‌ی خود به این منطقه سفر می‌کنند.
تنگه واشی
یا (سی واشی) در اطراف فیروزکوه واقع شده که برای رفتن به آن از جاده‌ای فرعی در غرب فیروزکوه پیچیده و پس از 50 کیلومتر به معبری باریک می‌رسیم. معمولا گردشگران در این معبر با کرایه‌ی چهارپایان مسیر جاده را تا رسیده به آشان واشی طی می‌کنند چرا که این تنگه با پوشش صخره‌هایی بزرگ و بلند دره‌های صعب‌العبوری را بوجود آورده است.
متاسفانه تنگه واشی نیز مانند بافت تاریخی بسیاری از شهرهای کشور، دروازه‌های قدیمی و حتی اکثر منابع طبیعی آن از گزند آلودگی‌های شهری که عمدتا توسط گردشگران ورودی به آن به وجود می‌آیند، در امان نمانده است؛ به طوری که به زعم بسیاری از کارشناسان محیط زیست، این تنگه دچار گردشگری بیمار شده است که هرچه سریعتر باید برای درمان آن اقدام کرد.
تنگه‌ی واشی علاوه بر دارا بودن پوششی صخره‌ای بلند و زیبا، آبشار و پوشش گیاهی دارای رودخانه‌ای است که متاسفانه کناره‌ی آن به پارکینگی برای ماشین‌های مسافران، اتوبوس‌ها و مینی‌بوس‌ها تبدیل شده است. این امر زیست گاه آبی این منطقه را با خطراتی جدی مواجه کرده است.
در این تنگه بسیاری از جانوران و حیواناتی زندگی می‌کنند که حیات و زندگی شان با ورود گردشگران که اتفاقا اغلب شکارچیان ماهری هم هستند، رو به نابودی گذاشته است، به طوری که اگر روزی به این منطقه سفر کنید، حتما با لاشه‌ی یکی از این حیوانات مواجه خواهید شد.
تنگه واشی علاوه بر برخورداری از منابع زیبای طبیعت دارای چند اثر تاریخی نیز هست. شاید برایتان جالب باشد که بدانید در همین تنگه باریک و صعب‌العبور یک کتیبه از 3 کتیبه‌ی معروف از دوران قاجار به یادگار مانده‌اند.
یکی از این کتیبه‌ها در جلیل جند تنگه واشی قرار گرفته و 2 کتیبه‌ی دیگر در چشمه علی شهرری و تونل وانه در جاده‌ی هراز واقع شده‌اند که اتفاقا هر سه کتیبه به دستور فتحعلی شاه قاجار حکاکی شده‌اند.
فتحعلی شاه که زمان قبل از پادشاهی خویش را در شیراز گذرانده بود، با دیدن نقش برجسته‌های دوره‌ی ساسانی سه نفر به نام‌های حجارباشی، نقاش‌باشی و معمارباشی را مسئول ساخت 3 کتیبه در تهران کرد که نام هر سه‌ی آنها در گوشه‌های این کتیبه‌ها نمایان است.
کتیبه‌ی جلیل جند دارای طول و عرض 6 در 7 متر است و وقایع زمان فتحعلی شاه، دور تا دور کتیبه روایت شده است که بزرگترین نقش برجسته‌ی این کتیبه‌ها با مضمون شکارگاه و با تصویر اسب، نیزه و شکارهایش است که در اطراف او می‌توان عباس میرزا، علی‌قلی میرزا و علی‌نقی میرزا پسران او همچنین نوادگانش را در حال شکار دید. اشکال پرندگان و حیواناتی چون بزکوهی، آهو و گوزن نیز در این نقش برجسته به عنوان شکار دیده می‌شوند که اتفاقا از این نوع حیوانات امروز نیز در تنگه‌ی واشی کم و بیش می‌توان یافت.
ساخت کتیبه‌ی جلیل جند 3 سال به طول انجامید و دارای قدمتی 185 ساله است. این کتیبه به گونه‌ای در دل کوه حک شده است که از بارش باران و تابش آفتاب در امان است.
در تنگه واشی نوعی از گیاهان کمیباب به نام باریجه روییده می‌شود که گیاهی محلی است و به شدت از سوی سازمان حفاظت محیط زیست حفاظت و نگهداری می‌شود. به طوری که چیدن آن جرم محسوب می‌شود و پیگرد قانونی دارد.
تا قبل از حضور گردشگران در تنگه واشی، مردم این منطقه به دام پروری و سیفی‌کار مشغول بودند و عمده‌ترین معاش خود را از همین طریق به خصوص کاشت سیب‌زمینی تامین می‌کردند.
با تبلیغات فراوان آژانس‌های مسافرتی و هجوم گردشگران به این منطقه مردم نیز انگیزه‌ی دامپروری و کشاورزی خود را از دست داده‌اند و به فروش مواد غذایی، نوشیدنی و حتی اجاره‌ی باغ هایشان به عنوان پارکینگ به گردشگران روی آورده‌اند.
طبیعت زیبای تنگه واشی و معیشت مردم این منطقه به دلیل نبود توجه مسئولان حفاظتی، گردشگری و حتی نیروی انتظامی در حالت اهتزار به سر می‌برد.
انواع آلودگی‌های به وجود آمده از تجمع مگس، پشه در اطراف لاشه‌ی حیوانات شکار شده، بطری‌ها و ظروف پلاستیکی و باقی مانده‌ی انواع خوردنی‌های مسافران در این منطقه و از همه مهمتر عدم چاره‌اندیشی برای عبور مسافرین از معبر باریک تنگه واشی و مجروح شدن بسیاری از مسافران در هنگام گذر از این منطقه، تصاویر ناخوشایندی را برای طبیعت زیبای تنگه واشی به همراه آورده است.
اگر می‌خواهیم منطقه ییلاقی تنگه ساواشی‌نابود نشود، بهتر است در حفط محیط زیست آن، خودگردشگران پیش‌قدم شوند .
عکس های زیبایی از این منطقه تهیه شده است که به زودی در این وبلاگ ملاحظه خواهید کرد .
سلام آقا امین بر حسب اتفاق بود که به وبلاگتان بر خوردم ٬ به نظرم جالب آمد٬ از این رو حیفم آمد بدون عرض سلام رفته باشم٬ سلام علیکم وخسته نباشید
برادر راهت پر رهرو باد
سلام خدمت دوست عزیز جناب آقای موسوی
از ابراز محبت شما متشکرم
امیدوارم با راهنمایی و ارشادات خود مرا در ارائه ی وبلاگ مورد نظر کمک فرمایید .
شعری از شمس الدین محمد جوینی تقدیم به شما :
یک نصیحت بشنو از من کاندر آن نبودغرض
چون کنی رای مهمی تجربت از پیش کن
طاقت و فرمان حق بر ، شفقی بر خلق کن
در همه حال این دو نیت را شعار خویش کن
آب در حلق کریمان از کرم چون نوش ریز
موی بر اندام خصم از بیم هم چون نیش کن
گر تکبر می کنی ، با خواجگان سفله کن
ور تواضع می کنی ، با مردم درویش کن
معرفت از لفظ دین داران کامل عقل جویی
مشورت با رای نزدیکان دور اندیش کن
گر کسی درد دلی گوید تو را از حال خویش
گوش با درد دل آن عاجز دل ریش کن